در نوروز امسال نسبت هر نفر بازدید به تعداد اقامت 2/7 است یعنی هر نفر دو هفت دهم بازدید داشته است این شاخص باید از یک بزرگتر باشد و هرچه تعداد بازدی بیشتر شود بدین معنی است که روزهای اقامت افراد بیشتر بوده است. اگر استانی آماری ارائه کند و بگوید تعداد اقامت ما بیشتر از تعداد بازدید کنندگان است بدین معنی است که آمار غلط است.
مدیران برای ارزیابی آمار گذشته و حال دچار اشتباه می شوند یعنی شما امروز بر اساس آمار درست تصمیم می گیرید اما وقتی می خواهید با گذشته ای که بر روی آمار غلط استوار است مقایسه کنید نمی توانید به نتیجه مطلوبی برسید. این گرفتاری را داشته ایم و متاسفانه تصمیم گیری ها را دچار اشتباه و چالش کرده است.
به گزارش همدان پرس؛ در یک دهه گذشته مدیران ارشد استان تلاش کرده اند کارنامه ضعیف خود درایجاد زیرساخت و جذب گردشگر راپشت آمارها پنهان کنند آمارهایی که گاهی با اغراق از رشد زیاد ورود گردشگر به استان خبر می داد اما در واقعیت چنین چیزی مشاهده نمی شد نه تنها خدمات بیشتری به مسافران همیشگی داده نمی شد بلکه هیچ تاثیری برمعیشت واقتصاد ساکنان استان همدان نداشت.
این روند حتا در دولت تدبیروامید نیز ادامه داشت و با این که رئیس جمهوراز روزهای آغاز به کار دولت به توسعه گردشگری استان تاکید کرد اما مدیران ارشد استان نتوانستند به سفارش او جامه عمل بپوشانند و تنها آمارهای غیرواقعی ارائه شد. بارها فعالان مدنی و کارشناسان گردشگری از غیرواقعی بودن آمارها انتقادکردند منتقدان می گفتند آمارهای ارائه شده درسال های گذشته جنبه تبلیغاتی داشته است.
سال 1395 اولین باری بود که در ستاد اسکان استان، نمایندگان تشکل های غیردولتی حضور داشتند و بر ارائه آمارها نیز نظارت می کردند.
پس از تعطیلات نوروز مدیران میراث فرهنگی وگردشگری استان آماری را ارائه کردند مبنی براین که تعداد گردشگران نوروزی درهمدان و اقامت مسافران نسبت به گذشته رشد چندانی نداشته است.
بنا بر گفته فعالان مدنی در حوزه گردشگری استان آمار سال 1395 نسبت به سال های گذشته واقعی بود اما ظاهر برخی رسانه ها و مسئولان ارشد دوست دارند آماراغراق آمیز بشنوند،هرچند غیر واقعی باشد.
برخی رسانه ها ازپایین آمدن تعداد گردشگران همدان نسبت به مدت مشابه درسال گذشته انتقاد می کنند و آمار سال 1395همدان را با افزایش آمار گردشگران استان هایی مانند کرمانشاه مقایسه می کنند درحالی آمارهای ارائه شده در استان براساس داده های ثبتی بوده و دخل و تصرفی درآن نمی توان صورت داد اما ممکن است آمار استان های دیگر براساس برآوردهای متداول که درصد خطای بیشتری دارد ارائه شده باشد. برای روشن شدن چگونگی آمارگیری گردشگران استان گفت و گویی با علی مالمیر مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان انجام داده ایم که در پی می آید؛
مهم ترین کاربرد آمار گردشگران در تداره مطبوع شما چیست؟
ابتدا باید ببینیم اساسا فلسفه آمار چیست. آمار باید داده هایی را ارائه کند که این داده ها منتهی به اطلاعات شوند تا مبنای تصمیم گیری قرار گیرد اگر آمارها غلط باشند، داده ها اشتباه باشد، تبدیل اطلاعات دچار خطا می شود وبا یک ضریب بالا تصمیم گیری ها هم غلط خواهد بود.
فکر می کنید در سال های گذشته آمارها مبنای تصمیم گیری مدیران قرار گرفته است؟
نکته ای که درزمینه آمار به ویژه درهشت یا نه سال گذشته رخ داد انحراف درتهیه و ارائه آمار بود. آمارهایی مبنای ارزیابی عملکرد مدیران قرارگرفت که این آمارها خود سبب انحراف تهیه آمار شد بدین معنا که مسابقه ای دردستگاه های مختلف دولتی بین بخش های مختلف پدید آمد که آمار نادرست و با صحت کم ارائه کنند این مسابقه آمار باعث شد از دو منظر تصمیم گیری دچار چالش شود یکی این که که آمار درستی ندارید که بر اساس آن تصمیم گیری کنید منظر دیگر این است که مدیران برای ارزیابی آمار گذشته و حال دچار اشتباه می شوند یعنی شما امروز بر اساس آمار درست تصمیم می گیرید اما وقتی می خواهید با گذشته ای که بر روی آمار غلط استوار است مقایسه کنید نمی توانید به نتیجه مطلوبی برسید. این گرفتاری را داشته ایم و متاسفانه تصمیم گیری ها را دچار اشتباه و چالش کرده است.
پس آمارها در رفع موانع هم موثر هستند؟
بله، در نظر بگیرید بیماری به آزمایشگاه پزشکی مراجعه می کند می خواهد نتیجه آزمایش درستی ارائه شود و کم خطاترین شاخص ها از وضعیت سلامت فرد ارائه شود هیچ کس از متولیان آزمایشگاه نمی خواهد که به طور مثال چربی خون اش را چند درصد بیشتر بنویسد و یا فشار خونش را کم اعلام کند ما برای اینکه درد را در حوزه گردشگری درست تشخیص دهیم باید دنبال آمار درست در این حوزه باشیم.
این آمار چه تاثیری برارائه خدمات بر گردشگران داشته است؟
یکی از بررسی های نظامی آماری تحلیل آمار است در سال جاری این برنامه را به شهرستان ها نیز اعلام کرده ایم که آمارها را با تحلیل ارائه کنند ما باید این توانایی را داشته باشیم که تحلیل ارائه کنیم تا بتوانیم به صحت ارزیابی ها امیدوار باشیم و بر اساس آن برای خدمات دهی تصمیم بگیریم.
مخاطب شما با پیشینه ای که از مدیران قبلی دارند چگونه تشخیص دهند آمار شما درست است؟
گاهی می توان بازخوردی گرفت که آمار درست است یا خیر. ما دوگونه آمار داریم یکی آمار ثبتی که براساس هر تراکنش ثبتی انجام می گیرد مانند آمار زاد و ولد که در جایی ثبت می شود و درصد خطای پایینی دارد و دیگری آمار«برآوردی است» که با فرض های مختلف می توان برآوردهای گوناگونی بدست آورد مثلا در حوزه گردشگری با یک فرض خوش بینانه می توان یک آمار بزرگی تولید کرد، می توانیم از روی تعداد خودروهایی که زمان نوروز وارد همدان می شوند بگوییم 60 درصد این خودروها گردشگرند که به طور متوسط هرکدام 4 سرنشین دارد این یک آمار برآوردی است یا اگر بگوییم هرخودرو یک سرنشین دارد آماری کم شمارتر بدست می آوریم. آمار برآوردی این گونه است.
مقایسه آماراستان های دیگر را چگونه ارزیابی می کنید؟
اگر ما تحلیل نکنیم که مثلا وقتی آمار ارائه شده توسط استان کرمانشاه را با همدان مقایسه می کنیم متوجه نباشیم که آیا هردو آمار بر اساس داده های ثبتی است یا یکی ثبتی و دیگری برآوردی است؟ اگر برآوردی است آیا جنس فرض ها یکی است و قابل مقایسه است؟ دقت کدام بیشتر است به نتیجه درستی نمی رسیم و بیشتر دچار سوء تفاهم می شویم.
چگونه می توان به صحت آمارهای مقایسه ای دست یافت؟
شاخصه های مختلفی وجود دارد. وقتی می گوییم 3میلیون گردشگر وارد یک استانی می شود این ها اگر هریک 3 مورد از جاذبه های دیدنی بازدید کرده باشند 9میلیون بلیت اماکن تاریخی فروخته می شود آیا چنین اتفاقی افتاده است؟ و یا با برآورد میزان تغییر مصرف نان یک شهر می توان آماری تقریبی بدست آورد.
زیرکی هایی که مسئولان درسال های گذشته داشتند مثلا در سه برابر شدن آمار گردشگران خارجی چه کمکی به توسعه گردشگری استان می کند؟
میران درآمد شاخص مهمی است و هدف اصلی ما از توسعه گردشگری نیز همین است از مقایسه این شاخص با گذشته می توان به میزان رشد آن دست یافت. وقتی می گویند یک میلیون ششصد هزار نفر مسافر ورودی به استان داریم اما تحلیل نمی کنند چه تعداد از این افراد در استان اقامت کرده اند، عبور کرده اند چقدرهزینه کرده اند چقدر هزینه داشتند دردی را دوا نمی کند.
در تهیه و ارائه آمار امسال از چه روشی استفاده کردید؟
ما در نوروز امسال به آمار ثبتی پرداختیم مثلا تعداد اقامت را در نظر گرفتیم. اقامت یعنی فردی رفته تخت اجاره کرده، هزینه پرداخت کرده و از تخت استفاده کرده است. حال این تخت و اقامت ممکن است در هتل، متل، مسافرخانه یا خوابگاها و اقامت گاهای آموزش پرورش باشد. آمار اقامت ما روزبروز ارائه شده که تقریبا برابر سال گذشته است یعنی میزان درآمد ما اگر افزایش قیمت را در نظر نگیریم برابر با سال گذشته است و رشد چندانی نداشته است. مورد بعد تعداد بازدیدهای ما از اماکن تاریخی و طبیعی بوده که گردشگر بلیت خریده و وارد سایت شده است. طبیعتا تعداد بازدید کننده از تعداد اقامت بیشتر است چون ممکن است یک نفر چند مورد از جاذبه های استان بازدید کند.
چه تغییری درتعداد بازدیدها داشتید؟
در نوروز امسال نسبت هر نفر بازدید به تعداد اقامت 2/7 است یعنی هر نفر دو هفت دهم بازدید داشته است این شاخص باید از یک بزرگتر باشد و هرچه تعداد بازدی بیشتر شود بدین معنی است که روزهای اقامت افراد بیشتر بوده است. اگر استانی آماری ارائه کند و بگوید تعداد اقامت ما بیشتر از تعداد بازدید کنندگان است بدین معنی است که آمار غلط است.
چقدر از آمار «برآوردی» که اشاره کردید در نوروز امسال استفاده کردید؟
ما در آمار تلاش کردیم آمار برآوردی را حذف کنیم مثلا آماری که گفته می شود حدود 15 درصد گردشگران را در برمی گیرد و جزء آمار برآوردی است ما لحاظ نکردیم کسانی که در خانه مسافرهای ثبت نشده و غیر مجاز اقامت می کنند و یا کسانی که در منازل فامیل ساکن هستند در آمار امسال نیامد و آمار ما واقعی بود.
