همه چیزمان به برکت انقلاب اسلامی ایران است

جالب است بدانیدکه از همان روزهای نخستین انقلاب اسلامی، خبرهای ایران تیترِ یک روزنامه‎های پاکستان بوده است. پاکستان اولین کشوری بود که دولت جمهوری اسلامی ایران را به رسمیت شناخت و در طی سالهای جنگ تحمیلی و انقلاب مبارک اسلامی از ایران پشتیبانی کرد. مردم بیدار پاکستان همراه با مردم ما در خیابان‎ها علیه استکبار شعار دادند و تظاهرات کردند. غلام محمد فخر الدین دکترای تفسیر قرآن دارد و رئیس دانش‎جویان امامیه و دبیر نهضت جعفری پاکستان بوده و هم اکنون دبیر کل وحدت مسلمین قم، رئیس سازمان بصیرت و رئیس موسسه هدایت در پاکستان است.متن زیر گفتگوی با وی درباره اثرات انقلاب اسلامی در پاکستان است.

آقای فخر الدین قبل از شروع انقلاب اسلامی در ایران در پاکستان چه خبر بود؟

من بر می گردم به 15 سال قبل از انقلاب اسلامی ایران؛ طبق بررسی‎هایی که انجام شده بیشترین واکنش تظاهراتی به تبعیت از فرمایش امام (ره) در پاکستان بوده است. من در آن زمان کودک بودم. ما خبر مخالفت امام با شاه و تبعید ایشان و کشت و کشتار را می‎شنیدیم. مردم پاکستان همنوا با مردم ایران در شهرهای بزرگی مثل کراچی، لاهور و اسلام آباد بر علیه شاه تظاهرات می‎کردند. گام به گام با مردم ایران بیانیه دادند و مقاله نوشتند و کنفرانس برگزار کردند. انقلاب اسلامی ایران در مسیر خود دردهای زیادی را متحمل شد. شهادت و ترور بزرگانی مثل باهنر، مطهری، رجایی، بهشتی و ... غم بزرگی برای تمام شیعیان بود. این شهادت‎ها شیعیان پاکستان را عزادار کرده بود و آنها مجالس عزا برگزار می‎کردند. مردم شریک غم و شادی مردم ایران بودند. وقتی انقلاب پیروز شد در تمام شهرها مردم شیرینی پخش می‎کردند و ساعت‎ها در خیابان جشن می‎گرفتند.

این همراهی و هم دلی در زمان جنگ چطور بود؟

آن زمان که جنگ به ایران تحمیل شد مرد و زن و پیر و جوان در پاکستان از هیچ گونه کمکی برای ایران دریغ نکردند. حتی اگر در بنیاد شهید بررسی کنید می‎بینید که شهدا و جانبازان و ... پاکستانی بیش از صدها نفر هستند. زمانی که امام آن فتوای مشهور علیه سلمان رشدی را داد تنها پاکستان بود که بلافاصله تظاهرات کرد و حتی چندین نفر کشته شدند. نه تنها شیعیان که همه مسلمانان پاکستان در این تظاهرات شرکت داشتند.

مطبوعات و صدا و سیمای پاکستان در آن روزها چه می‌کرد؟

روزی که امام تبعید شد خبر اول تمام روزنامه‎ها این بود: آیت الله خمینی تبعید شد. زمانی که امام فتوایی می‎دادند به سرعت در رسانه‎ها منتشر می‎شد و مردم از جزئیات اتفاقات ایران با خبر بودند. شما می‎دانید که دولت های جهان سوم وابسته هستند اما باز هم در میان فهرست کشورهای اسلامی پاکستان جزو اولین کشورهایی بود که جمهوری اسلامی را به رسمیت شناخت. خبرهای ایران به عنوان خبرهای مهم و اساسی در پاکستان توسط رسانه ها مطرح می شد.

به نظر شما انقلاب ایران چه تاثیری در سبک زندگی مردم پاکستان داشته است؟

من شاهد هستم که در میان مسلمانان پاکستان شیعیان شرم داشتند که خودشان را شیعه معرفی کنند. مردم می گفتند شیعه نماز نمی‌خواند، نماز جمعه ندارد، از لحاظ فکری مفلوج است و... انقلاب نه تنها در عرصه های فکری که در عرصه های فرهنگی و عبادی تحولات اساسی در پاکستان ایجاد کرد. شما می‌دانید که شیعه را قبل از انقلاب در پاکستان می‌کشتند. وقتی انقلاب اسلامی رخ داد شیعه در پاکستان سربلند شد. بعد از انقلاب مردم به شیعه بودن افتخار می‌کردند. در پاکستان هم مثل ایران نماز جمعه، دعای عرفه و اعتکاف برگزار شد و حتی در نوع پوشش زنان انقلاب اسلامی تاثیر داشت.

بعد از انقلاب اسلامی حتی اگر دولت مردان می‌خواستند بر علیه منافع مسلمانان کاری کنند جرات چنین کاری را نداشتند. شما می‎دانید که اسرائیل در پاکستان سفارت خانه ندارد و در گذرنامه های پاکستان نوشته شده است که دارنده این گذرنامه غیر از اسرائیل به همه جا می‌تواند سفر کند. در زمان ریاست آقای شرف در پاکستان یک مصاحبه تلویزیونی از او با این مضمون پخش شد که: اعراب هم اسرائیل را پذیرفتند ما که عرب نیستیم و باید سفیر اسرائیلی داشته باشیم. مردم اینقدر تظاهرات کردند که نتوانستند این کار را بکنند. این از اثرات انقلاب است.

تاثیر انقلاب اسلامی ایران در اندیشه سیاسی مردم پاکستان خودش را چطور نشان داد؟

قبل از انقلاب اسلامی ایران سیاست در پاکستان ممنوع بود و بعضی از عالمان دینی دخالت در سیاست را حرام می دانستند. اما بعد از انقلاب احزاب سیاسی رونق گرفتند و اندیشه استکبارستیزی رونق گرفت. شما ببینید حتی این اثر در استفاده از کلمات هم خودش را نشان می دهد. تا قبل از انقلاب اصلا کلمه مستکبرین در بین مردم نبود. افراد یا صرفا سیاسی بودند یا صرفا دینی و جمع این دو اصلا امکان پذیر نمی‎شد. انقلاب حتی باعث شد تا اهل سنت در پاکستان بر علیه حاکمان فاسق و فاجر حرکت هایی کنند چون احساس کردند که اگر ایران توانسته ما هم می‌توانیم انقلابی به پا کنیم. در واقع می‌توان گفت شعور دینی- سیاسی ایجاد شد و جریان های مختلف شیعه روی صحنه آمدند و وارد پارلمان شدند. در آن زمان یک نوع عقب‌ماندگی و تحجرگرایی از ترقی و پیشرفت شیعیان جلوگیری می‌کرد اما بعد از انقلاب شیعیان در همه چیز رشد کردند.

می‌توان گفت اگرچه در کشورهای مسلمان انقلابی مثل انقلاب ایران رخ نداد اما این جریان فکری- دینی در تمام عرصه ها تاثیرات زیادی داشت.

آمریکا ستیزی و آمریکا دشمنی در پاکستان اوج گرفت. به لحاظ کشوری پاکستان بعد از ایران اولین کشوری است که با آمریکا درستیز است. گفتم به لحاظ کشوری چون به لحاظ حزبی لبنان بعد از ایران این جایگاه را دارد. شعار مرگ بر آمریکا از شعارهای ضروری مردم پاکستان در تظاهرات هاست.

تاثیرات جزئی در سبک زندگی مردم پاکستان را می‌توان در ارتش، نیروی انتظامی، زنان، پوشش، خورد و خوراک، جوانان، ادارات، ساخت مساجد و ... مشاهده کرد

فرماندهان ایرانی چقدر در پاکستان شناخته شده هستند؟

بعد از آثار حضرت امام(ره) بیشترین کتاب‌ها در خانه مردم آثار شهداست. خودم در گوشه و کنار خانه اکثریت شیعیان پاکستان کتاب لبنان شهید چمران را دیده‌ام که خیلی در پاکستان خواننده دارد. شهید مطهری که بسیار مطرح هستند و اکثر آثار ایشان به زبان پاکستان ترجمه شده است. همچنین شهید بهشتی و شهدای جنگ تحمیلی را مردم می‌شناسند و برای آنها احترام زیادی قائل هستند.

شما هم در پاکستان بچه‌های انقلابی دارید؟ جوانان انقلابی شما چطور هستند؟

جوانان تحصیل‌کرده در حال حاضر بسیار به مقام معظم رهبری و اندیشه امام علاقه دارند. در آن زمان چون رشد فکری زیاد نبود مردم به خوبی امام(ره) را نشناختند اما امروز جوانان انقلابی پاکستان منتظر امر ولی خود هستند. بسیار انگشت شمار می‌توانید جوانانی را پیدا کنید که مقلد آیت الله خامنه‌ای نباشند. ایشان در میان جوانان پاکستان بیشترین طرفدار را دارند. در همین چند سال پیش در زمان ریاست جمهوری آقای خاتمی آمریکا قصد حمله به ایران داشت که رهبر فرمودند: «اگر به ایران تعرض شود من در خارج از مرزهای ایران منافع آمریکا را به هم می‌زنم.» جوانانی هستند که منتظر فرمان ایشان هستند تا جانشان را در راه اسلام فدا کنند.

و حرف آخر شما؟

چیزی که کمتر به آن توجه شده این است که در مورد مردم پاکستان خصوصا شیعیان این کشور توجه لازم انجام نشده. یکی از بازتابهایی که بعد از انقلاب رخ داد کشت و کشتار شیعیان بود. البته اینها کلا کار استکبار است و چون می داند که مردم به اسلام و ایران ارادت دارند گروه های افراطی را آماده کرد که این تفکر را در میان مسلمانان رواج دهد: ایران اکثریت شیعه هستند و مملکت شیعی است در پاکستان که اکثریت سنی هستند چرا این کار را نکنیم؟ و این تفکرآسیب‎های خاص خودش را داشت و دارد. کسانی در پاکستان در مسیر انقلاب شهید شدند که هیچ نامی از آنها به میان نیامد. شهید دکتر علی نقوی کسی است که وقتی امام فتوا داد حجاج بر علیه مشرکین در مکه، تظاهرات کنند ایشان همانجا دستگاه فتوکپی خرید و پیام امام را پخش کرد. بعد ایشان را شهید کردند. ایشان سفیر انقلاب بود. کسانی که اهل قلم بودند و می خواستند پیام‎های انقلابی را در میام مردم رواج دهند ترور شدند و البته باید بیشتر به آنها توجه می‌شد...