دست رد روحانی به نمایش مذاکره، بن‌بست‌شکنی در مسیر تحقق برجام، فریاد‌های نماینده اصولگرای مشهد و واکنش لاریجانی، مزایا و معایب وزارت بازرگانی، رئیسی در بهت رشوه‌های میلیاردی، پدر داماد احمدی نژاد متولی جبهه سوم، چشم‌انداز نرخ تورم در نیمه دوم سال جاری، سایه صداوسیما بر شبکه نمایش خانگی، سه مصدوم و سه کشته؛ تلفات اعلامشده سانحه قطار زاهدان ـ تهران و دست و پا زدن نتانیاهو برای پیروزی در کنست، از مواردی است که موضوع گزارش‌های خبری و تحلیلی روزنامه‌های امروز شده است.
به گزارش «تابناک»؛ روزنامه‌های امروز پنجشنبه چهارم مهرماه در حالی چاپ شدند و در آخرین روز کاری هفته بر پیشخوان مطبوعات قرار گرفتند که سخنرانی روز گذشته رئیس جمهور روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل و دست رد ایران به مذاکره تحت تحریم و ابتکار صلح هرمز همراه با واکنش‌ها به آن در صفحات نخست روزنامه‌ها به مهمترین و برجسته‌ترین اخبار تبدیل شده است.
روزنامه‌های جریان‌های مختلف از جمله روزنامه دولتی ایران و روزنامه منتقد دولت؛ کیهان تیتر و تصاویر صفحه نخست خود را به همین موضوع اختصاص داده اند. کیهان در یادداشتی تحلیلی با عنوان دست مریزاد آقای روحانی از عملکرد تیم ایرانی در سازمان ملل و سخنرانی سالانه رئیس جمهور تمجید کرده و روزنامه ایران تیتر درشت نطق صلح را در مورد متن نطق روحانی به کار برده است.
روزنامه شرق نیز در کنار تصویر روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل، تیتر پاسخ مذاکره تحت تحریم نه است را برجسته کرده است. روزنامه اعتماد نیز فراز دیگری از سخنان روحانی در این جلسه «به اسم برجام حساسیت دارید به رسم آن بازگردید» را تیتر یک کرده است.
بهت رئیسی از رشوه‌های میلیاردی در قوه قضاییه و جدال لفظی لاریجانی و پژمانفر، نماینده مشهد با واژه دیکتاتور نیز در تعدادی از روزنامه‌های امروز مورد توجه سردبیران قرار گرفته است.
در ادامه تعدادی از یادداشت‌های منتشره در روزنامه‌های امروز را مرور می‌کنیم؛
زیباکلام: دستاورد نیویورک؛ پایان امید‌ها
صادق زیباکلام در سرمقاله امروز روزنامه آرمان ملی با تحلیلی متفاوت از سایر تحلیل‌های منتشره درباره دستاورد‌های سفر روحانی به نیویورک با عنوان پایان امید‌ها نوشت: آنچه وعده داده شد که در سفر آقای حسن روحانی به نیویورک مطرح شــود، موضوع ائتلاف امید و ابتکار صلــح هرمز بود که محتوای اعظم آن از تریبون سازمان ملل توسط رئیس جمهور بیان شد. پیش از سفر رئیس جمهور، امید‌هایی به وجود آمده بود مبنی بر این که شاید گشایش‌هایی در اوضاع به واسطه شرایطی که پدید می‌آمد، ایجاد شود و تنشها کاهش یابد. مسأله صرف ملاقات میان آقایان حسن روحانی و دونالد ترامپ نبود، بلکه این امیدواری وجود داشت که به واسطه برخی ملاقات‌ها گشایشی ایجاد شده و مذاکراتی معطوف به نتیجه آغاز گردد.
تلاش‌های رئیس جمهور فرانسه برای حل مشکل، نقش مهمی در افزایش امید داشت؛ چرا که امانوئل مکرون خیلی جدی به دنبال کاهش مشکل بود و حتی از احتمال دیدار میان آقایان روحانی و ترامپ سخن گفت. از طرفی پس از ســفر آقای روحانی به نیویورک، مجددا رئیس جمهور فرانسه از امیدواری برای حل مشکل صحبت کرد و این مسأله سبب شد تا گمانه زنی‌های زیادی درخصوص احتمال موفقیت مکرون در کاهش تنشها و باز شدن دریچه‌ای تازه به وجود آید.
شــاید محاسبات رئیس جمهور فرانسه بر این مبنا صورت گرفته بود که او می‌دانست تا چه اندازه دونالد ترامپ به چنین ملاقاتی علاقه مند است؛ زیرا این ملاقات می‌توانست او را به عنوان نخستین رئیس جمهور آمریکا مطرح کند که پس از چهار دهه با رئیس جمهور ایران انقلابی ملاقات می‌کند. علاوه بر این، ملاقات با آقای روحانی بســیار می‌توانست در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ به کمک ترامپ بیاید و از این نظر نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار بود. درخصوص ایران نیز باید تأکید کرد که فشار تحریم‌ها باعث شده دولت در شرایط سختی قرار بگیرد، به گونه‌ای که صرفا به خاطر تحریم، دولت با کسری ۱۴۰ هزار میلیارد تومانی مواجه شده است. به همین دلایل و با توجه به نیاز دو کشور به باز شدن گره، مکرون ناامید از باز شدن مسیری تازه نبود. با این وجود واقع مطلب آن اســت که نطق ترامپ که قبل از نطق روحانی بود، عملا راه هرگونه تغییر و تحول را بست.
پس از آن بود که آقای روحانی هم در ســخنرانی خود واکنش نشان داد. رؤســای جمهور ایران و آمریکا صحبت‌های تازه‌ای مطرح نکردند و با تکرار مواضع گذشــته وضعیت را در شرایط پیش از آغاز مجمع عمومی نگه داشتند. با توجه به این موضوع این احتمال وجــود دارد که طرح پیشــنهادی آقای روحانی با واکنش مثبت کشور‌های منطقه همراه نشود. چرا که وقتی در کشور روزنامه‌ای به نقل از انصارالله یمن از نابودی کامل امارات در صورت آغاز جنگ سخن می‌گوید، قبول طرح آقای روحانی خیلی خیلی دشوار می‌شود. در واقع نمی‌شود روزنامه‌ای چنین تیتری بزند و دستگاه سیاست خارجه کشور سکوت کند، و بعد از آن کشور‌های منطقه و دنیا ابتکار صلح هرمز را بپذیرند. در یک جمله می‌توان گفت: شرایط به قبل از مجمع عمومی بازگشته و عملا هیچ پیشنهاد کارآمدی نه از سوی دولت آمریکا و نه از سوی دیپلمات‌های ایران مطرح نشد.
تمجید کیهان از سخنرانی رئیس جمهور: آقای روحانی دست مریزاد!
حسین شریعتمداری، مدیرمسئول روزنامه کیهان در بخشی از یادداشت روز این روزنامه با عنوان آقای روحانی دست مریزاد! ضمن تمجید از مواضع روحانی در سخنرانی سالانه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک نوشت: آقای روحانی در بخشی از سخنان دیروز خود با کنایه‌ای هرچند دوپهلو، ولی به‌گونه‌ای که برای حریف قابل فهم بود، به بستن تنگه هرمز و دکترین «صدور نفت از خلیج‌فارس برای همه یا هیچ کس نیز اشاره کرد. به این فراز از سخنان ایشان توجه کنید. اگر این فراز را به زبان دیپلماتیک ترجمه کنید، نکته یاد شده را به وضوح در آن خواهید یافت»؛ دکترین امنیتی جمهوری اسلامی ایران حفظ صلح و ثبات در خلیج‌فارس و تأمین آزادی و امنیت کشتیرانی در تنگه هرمز است.
حوادث اخیر، این امنیت را به شکل جدی در خطر قرار داده است. امنیت و صلح در خلیج‌فارس، دریای عمان و تنگه هرمز را با مشارکت کشور‌های این منطقه می‌توان تأمین کرد و جریان آزاد نفت و سایر منابع انرژی را تضمین نمود و تاکید می‌کنند: «به شرط آنکه امنیت را چتری فراگیر در همه حوزه‌ها برای تمامی کشور‌ها بدانیم» و در ادامه می‌افزاید: «تشکیلِ هرگونه ائتلاف امنیتی، تحت هر عنوان در منطقه، با محوریت و فرماندهی نیروهای خارجی، مصداق بارز مداخله در امور منطقه است. رویکرد امنیتی‌سازیِ دریانوردی در تناقض با حق دریانوردیِ آزاد و حق توسعه، و باعث تشدیدِ تنش و پیچیده‌تر شدنِ شرایط شده و صلح، امنیت و ثبات منطقه را تهدید می‌نماید».
آقای روحانی در سخنان دیروز خود توضیح مختصر، ولی گویا و روشنگری از سرنوشت کنونی برجام نیز ارائه می‌دهد که هرچند نکات ناگفته دیگری هم دارد، اما حقانیت ایران اسلامی را در مقابل بدعهدی آمریکا و ناتوانی و دنباله‌روی و گوش به فرمانی اروپا در برابر آمریکا را به‌نمایش می‌گذارد. ایشان در این خصوص می‌گویند: «رویکردِ دولتِ کنونی آمریکا نسبت به برجام، نه تنها نقضِ قطعنامه ۲۲۳۱، بلکه تجاوز به حاکمیت و استقلالِ سیاسی و اقتصادی کلیه کشور‌های جهان است.
ایران با وجود خروج آمریکا از برجام تا یک سال، همچنان نسبت به اجرای تمامی تعهدات هسته‌ای خود وفق برجام، وفادار بوده است. ما به احترامِ قطعنامه شورایِ امنیت، به اروپا فرصت دادیم تا به تعهدات یازده‌گانه خود برای جبران خروجِ آمریکا عمل‌کند، ولی متاسفانه فقط حرف‌های زیبایی شنیدیم و شاهد اقدام مؤثری نبودیم. اینک بر همگان ثابت شده است که آمریکا به تعهدات خود پشت می‌کند و اروپا از اجرای تعهداتش ناتوان است. ما حتی در اجرای بند‌های ۲۶ و ۳۶ برجام، راهبردِ گام به گام را در پیش گرفتیم، و هنوز بر عهد خود به برجام، برجا مانده‌ایم، اما صبر ایران هم حدی دارد؛ وقتی آمریکا قطعنامه سازمان ملل متحد را حرمت نمی‌گذارد، وقتی اروپا ناتوانی خود را به نمایش می‌گذارد، تنها راه، تکیه بر عزت، غرور و اقتدار ملی است»؛ و بالاخره، سخنان دیروز آقای روحانی با برخی از دیدگاه‌های قبلی ایشان و نگاه بار‌ها اعلام شده جمعی از مدعیان اصلاحات و کارگزارانی‌ها و شماری از اطرافیان وی که بعضا به فتنه آمریکایی- اسرائیلی ۸۸ آلوده‌اند، تفاوت جدی و فاصله‌ای پُر ناشدنی دارد و حاکی از آن است که جناب روحانی با دیدگاه‌ها و بینش و منش‌های یاد شده مرزبندی کرده و فاصله گرفته‌اند.
آیا راه بهانه‌جویی بسته شد؟
آذر منصوری فعال سیاسی اصلاح طلب طی یادداشتی در روزنامه اعتماد با عنوان راه بهانه‌جویی بسته شد سخنرانی رئیس جمهور در سازمان ملل را موضوع قرار داد و نوشت: حسن روحانی بعدازظهر دیروز به‌وقت‌تهران در صحن مجمع عمومی سازمان ملل به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران سخنرانی و از فرصت این تریبون بین‌المللی استفاده کرد تا دو پیام مهم را به گوش جهان برساند؛ پیامی مهم در مورد ایران و برجام و پیام دیگری در مورد خاورمیانه. اظهارات حسن روحانی بیانگر رویکرد جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با جامعه جهانی و کشور‌های منطقه بود. رییس‌جمهوری به عنوان نماینده ایران از اصل دیپلماسی، مذاکره و گفتگو در صحنه بین‌المللی و منطقه‌ای در مواجهه با اقدامات یک‌جانبه ترامپ دفاع کرد؛ به طوری که حتی هم‌پیمانان امریکا و کسانی که از روز اول ترامپ را همراهی می‌کردند، اکنون انگشت اتهام خود را به سوی او گرفته و معتقدند این امریکا بوده که یک پیمان بین‌المللی را نقض کرده است. 
حسن روحانی علاوه بر صحبت از تعامل و گفت‌وگو به صلح نیز اشاره کرد. بیان طرح «ابتکار صلح هرمز» راهگشا و قابل‌توجه برای کشور‌های خلیج فارس و حوزه خاورمیانه به نظر می‌رسد. نکاتی که در این سخنرانی در ارتباط با امنیت خاورمیانه به آن اشاره شد، همواره بخشی از دکترین جمهوری اسلامی ایران بوده و پایبندی خود را نیز به این راهبرد اصولی اثبات کرده است. جمهوری اسلامی ایران همواره بر صلح و گفتگو و عدم مداخله کشور‌های دیگر در خاورمیانه تاکید کرده و در سخنرانی رییس‌جمهوری نیز این مهم در قالب نکاتی قابل توجه و تامل مورد اشاره قرار گرفت. در واقع همان‌طور که روحانی نیر تاکید کرد عدم دخالت کشور‌های دیگر در مسائل منطقه به صلح می‌انجامد و این صلح، به توسعه روابط میان کشور‌های منطقه ختم خواهد شد.
در مجموع موضع نماینده جمهوری اسلامی در این سخنرانی به نحوی بود که ایران را از اتهاماتی مبنی بر اینکه پای میز مذاکره نمی‌نشیند و اهل گفتگو و تعامل نیست، مبرا ساخت، چراکه روحانی از تریبون سازمان ملل از مذاکره در چارچوب منافع ملی با رعایت قواعد بین‌المللی استقبال کرد. در مجموع استفاده دولت یا با نگاهی کلی‌تر جمهوری اسلامی از فرصت نشست سازمان ملل متحد را باید اقدامی مثبت تلقی کرد، چرا که روحانی با تکیه بر تمام ظرفیت‌ها و به‌کارگیری دیپلماسی و نیز، با در نظر گرفتن منافع ملی به بهترین نحو به ایراد سخنرانی خود پرداخت؛ سخنرانی و نطقی که تلفیق دیپلماسی و مقاومت بود، آن‌هم در مواجهه با رویکرد یک‌جانبه‌گرایانه ترامپ. نباید فراموش کنیم در سخنرانی دونالد ترامپ که یک روز پیش از سخنرانی حسن روحانی انجام شد، هیچ نکته جدیدی وجود نداشت و تنها تاکیدی بر مواضع قبلی بود، اما به هر حال باید به مسأله انتخابات امریکا نیز توجه داشت و اینکه روحانی تأکید کرد، گرفتن عکس یادگاری ایستگاه آخر مذاکره است هم معطوف به همین مساله بود. به هر روی روحانی به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران با توجه به یک‌جانبه‌گرایی امریکا و فشار‌های یک سوی این کشور، در چارچوب توافق بین‌المللی برجام حرکت کرد که بهترین پشتوانه برای اثبات حقانیت ایران است. رییس‌جمهوری حتی در این سخنرانی تاکید کرد که حساسیتی روی اسم برجام وجود ندارد و با این موضع‌گیری راه هر گونه بهانه‌جویی را بر روی ترامپ بست که شاید مقدمه‌ای برای پایان دادن به شرایط کنونی باشد.
