در میان کادر فنی و بازیکنان تیم های استقلال و پرسپولیس به عنوان دو تیم پرطرفدار و اصلی پایتخت، روایتی وجود دارد که شما می توانید کل یک فصل فوتبالی را با نتایج متوسط و ضعیف بگذرانید، اما پیروزی در دو دربی بزرگ تهران مقابل حریف دیرینه، می تواند محبوبیت شما نزد هواداران را حفظ کند.
نقل قول معروف علی پروین، اسطوره قرمزها در این زمینه قابل توجه است که می گفت: دربی را ببر و بقیه فصل را راحت باش! این ماجرا در صحنه سیاسی نیز مصداق دارد.
هر چند مجلس شورای اسلامی 290 کرسی نمایندگی دارد و در واقع کسب اکثریت این کرسی ها معیار اصلی ارزیابی کامیابی و ناکامی جریان های سیاسی محسوب می شود، اما کسب 30 کرسی شهر تهران در مجلس اهمیت ویژه ای برای این گروه ها دارد.
تهران علاوه بر مرکزیت سیاسی، اصلی ترین قطب جمعیتی کشور نیز به حساب می آید. تمرکز مراکز اصلی اقتصادی، صنعتی و تجاری در کنار محوریت فرهنگی و حتی به روایتی روشنفکری تهران باعث می شود پایتخت در همه عرصه ها به عنوان یک شهر ویژه مورد توجه تمام ایران و ایرانی ها قرار گیرد.
این موضوع در عرصه سیاسی نیز به چشم می خورد و کسب آرای تهران برای گروه های سیاسی اهمیت ویژه دارد. در کنار تمام اهمیت هایی که برای تهران برشمرده شد، این نکته را باید در نظر گرفت که علی رغم مشارکت عمومی کمتر مردم در انتخابات مجلس نسبت به انتخابات ریاست جمهوری، یک نماینده در تهران ممکن است به تنهایی با رایی چند برابر نماینده ای از یک حوزه انتخابیه دیگر به مجلس راه یابد و همین موضوع بر وجاهت و پشتوانه اجتماعی کرسی های تهران تاثیرگذار است.
به علاوه نمایندگان تهران با توجه به این که برخلاف برخی حوزه ها فارغ از اثرگذاری فاکتورهای قومیتی انتخاب می شوند، رقابتی کاملا سیاسی را رقم می زنند.
سخنان محمدرضا عارف، یکی از چهره های شاخص اصلاح طلب که از وی به عنوان یکی از کاندیداهای سرلیستی جبهه اصلاحات برای انتخابات مجلس دهم یاد می شود، نشان داد که هرچند اصلاح طلبان تلاش دارند با حضور پرقدرت در انتخابات، حداکثر کرسی های مجلس را کسب کنند، اما در این راه به عنوان آلترناتیو بر روی کرسی های نمایندگی تهران حساب ویژه ای باز کرده اند.
عارف در جمع مردم اسلامشهر – در راهپیمایی روز قدس –گفته است که «باید در انتخابات مجلس به دنبال کسب 30 کرسی استان تهران باشیم چراکه پیروزی حداکثری در این استان از نظر سیاسی معنا و مفهوم ویژه ای دارد». در مقابل اصولگرایان نیز از این «معنا و مفهوم ویژه» غافل نیستند و جمعی از اصلی ترین و شاخص ترین مهره ها و چهره های خود را در این میدان به بازی می فرستند.
* ارزیابی اصلاح طلبان و اصولگرایان در میدان رقابت تهران
فرق اصلاح طلبان و اصولگرایان برای بازی در میدان تهران، در رویکرد کلی آن ها به عرصه انتخابات مجلس است. اصلاح طلبان با تکیه بر تجربه انتخابات ریاست جمهوری سال 92 قصد دارند با فهرستی واحد در انتخابات مجلس دهم شرکت کنند.
آن ها در این زمینه حتی پذیرفته اند که الزاما سبقه اصلاح طلبی افراد را در نظر نگیرند و داشتن رویکرد اصلاح طلبانه چهره های میانه رو و اصولگرای معتدل نیز می تواند افراد را در لیست اصلاح طلبان جای دهد. در نتیجه ممکن است نام افرادی همچون علی مطهری تا حتی علی لاریجانی – که البته به احتمال زیاد باز هم از قم کاندیدا می شود – را در لیست اصلاح طلبان دید. در مقابل اما اصولگرایان علی رغم آغاز تلاش خود از سال گذشته برای رسیدن به وحدت و همگرایی، در فاصله حدود 8 ماه تا انتخابات مجلس، هنوز بسیار دور از هدف به نظر می رسند. علاوه بر مانعی با شرح نپذیرفته شدن ائتلاف با تندروها از سوی چهره های معتدل اصولگرا یا توافق بر سر سازوکار سنتی جامعتین از سوی برخی گروه های اصولگرا، حضور یاران محمود احمدی نژاد نیز می تواند یکی از معماهای پیش روی جناح راست سیاسی ایران در راه وحدت و همگرایی باشد.
مساله این جاست که در صورت نرسیدن به این همگرایی، هر یک از این گروه ها احتمالا به طور جداگانه به فکر کسب کرسی ها تهران خواهد بود و در نتیجه اصولگرایان علاوه بر رقابت با لیست واحد اصلاح طلبان باید با لیست های درون گروهی خود نیز رقابت کنند. به نظر می رسد اگر قرار باشد به رای آوردن تمام یک لیست انتخاباتی در تهران فکر کنیم، شانس اصلاح طلبان روی کاغذ بیش از اصولگرایان باشد.
*نگاهی منطبق با واقعیت های امروز ایران
محمدجواد حق شناس عضو شورای هماهنگی جبهه اصلاحات در گفت وگو با فرارو رسیدن به 30 کرسی تهران را در صورت فراهم شدن شرایطی مانند انسجام درونی جریان اصلاحات و عملکرد در چارچوب قانون نهاد نظارتی، در دسترس دانست و توضیح داد: نگاه کلانی که آقای عارف عنوان کرده اند کاملاً با واقعیت های ایران امروز منطبق است.
این استاد دانشگاه با اشاره به اهداف جریان اصلاح طلب در این انتخابات گفت: گام اول کسب سقف کرسی های مجلس آتی است و گام دوم که در اظهارات اخیر آقای عارف به آن اشاره شده، این است که سهم اصلاحات از نمایندگان شهرهای بزرگ و مراکز استان ها بیشتر باشد. وی در ادامه گفت: تحقق این هدف به دو عامل بستگی دارد.
نخست اینکه نهاد نظارتی عملکرد خوبی داشته باشد و در چارچوب قانون و بدون جهت گیری سیاسی به وظایف خود عمل کند. دوم اینکه اصلاح طلبان با استفاده از همان الگوی انتخابات 92 و با انسجام درونی که ماه ها است در حال شکل گرفتن است به عرصه انتخابات وارد شوند.
حق شناس همچنین تاکید کرد: وقتی از سی کرسی تهران صحبت می شود، چهره های مثل علی مطهری که اصولگرا است نیز در آن جای می گیرند لذا منظور غالب بودن رویکرد اصلاح طلبانه در میان نمایندگان تهران و به تبع آن کل مجلس است.
*معمولاً در تهران یک لیست پیروز می شود
برخی دیگر از چهره های اصلاح طلب نیز رسیدن به این هدف را بسیار ساده و در دسترس می دانند.
حسین مرعشی فعال سیاسی اصلاح طلب و عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران ازجمله این افراد است که در گفت وگو با فرارو در این خصوص گفت: رسیدن به این هدف برای اصلاح طلبان خیلی ساده است. وی افزود: تجربه انتخابات مجلس نشان داده است که معمولاً در تهران یک لیست پیروز می شود و خیلی سخت است که کسی خارج از فهرست ها به مجلس راه پیدا کند لذا یا فهرست اصلاح طلبان برنده می شود و یا فهرست اصولگرایان.
ازآنجایی که جریان اصولگرا به خاطر تجربه دولت احمدی نژاد بار سنگینی را به دوش می کشند احتمال پیروزی اصلاح طلبان بیشتر است. مرعشی همچنین با تاکید بر پشتوانه مردمی اصلاحات گفت: به خاطر این پشتوانه مردمی است که تصور می کنیم رسیدن به این هدف در انتخابات آتی کار سختی نیست و حتماً محقق می شود. وی در پاسخ به این پرسش که آیا جریان اصلاح طلب 30 چهره شاخص که در تهران کاندیدا شوند و احتمال روی آوری بالایی هم داشتند باشند، دارند؟ با خنده گفت: اگر اصلاح طلبان این را هم نداشته باشند پس چه دارند؟!
* 28 نفر به اضافه چهره های جدید
در مقابل امیدها و آرزوهای اصلاح طلبان، باید به یاد داشت که از 30 نماینده فعلی تهران، 28 نفر در لیست اصولگرا هستند و از این جمع فقط علی مطهری و علیرضا محجوب در لیست های اصولگرایی قرار نداشتند.
واضح است که همه این جمع 28 نفره اصولگرا نیز مشتاق ورود دوباره به مجلس هستند تا ترکیب مجلس هفتم، هشتم و نهم را در مجلس دهم تکرار کنند. البته در این میان حضور برخی چهره ها که گفته می شود به دلیل پرونده های دوره مدیریت خود در دولت احمدی نژاد، محدودیت هایی برای حضور در انتخابات مجلس خواهند داشت در هاله ای از ابهام است.
با این حال علاوه بر این 28 نفر، چهره های دیگری هم هستند که می خواهند شانس خود را برای انتخابات مجلس امتحان کنند. در این جمع گمانه زنی ها از حضور اسدالله بادامچیان – عضو حزب موتلفه – حکایت دارد که البته اخیرا به جبهه پایداری نیز متمایل شده است.
حسن غفوری فرد نیز دیگر عضو موتلفه است که اخیرا بسیار مورد بی مهری اصولگرایان قرار گرفته و شاید او را نیز در قامت برخی چهره های شاخص اصولگرا که مستقلا به فعالیت سیاسی می پردازند – از جمله محمدباقر قالیباف، محسن رضایی و .... – در انتخابات مجلس با لیست مجزا ببینیم.
نزدیکان احمدی نژاد نیز در دو طیف انگیزه زیادی برای ورود به مجلس از خود نشان می دهند. یک گروه که همچنان با رئیس جمهوری سابق ارتباط دارند و این ارتباط را رد نمی کنند و در میان آن ها می توان از پروین احمدی نژاد خواهر رئیس جمهوری سابق تا محمدرضا اسکندری و عبدالرضا شیخ الاسلامی را دید.
طیف دیگر شامل چهره هایی مثل فریدون عباسی دوانی، کامران دانشجو و .... می شود که در قالب تشکل تازه تاسیس یکتا – مشتمل از برخی وزیران و مدیران دولت های نهم و دهم – ارتباط خود را با احمدی نژاد رد می کنند، هر چند منتقد وی نیز محسوب نمی شوند.
زهراسادات مشیر استخاره همسر محمدباقر قالیباف و مشاور او در امور بانوان و محمدنبی رودکی نیز از چهره های احتمالی کاندیداتوری مجلس دهم هستند، آن هم در شرایطی که به گفته نزدیکان قالیباف، وی برای انتخابات مجلس برنامه ویژه ای دارد. محمدناصر سقای بی ریا نیز شاخص ترین عضو جبهه پایداری است که ممکن است به عنوان جایگزینی برای برخی کاندیداهای این جبهه که احتمالا امکان کاندیداتوری مجدد برای مجلس را نداشته باشند، وارد میدان شود.
به هر حال به نظر می رسد اصولگرایان هم هرچند به احتمال زیاد با لیست واحد در تهران حاضر نمی شوند، اما تمام تلاش خود را خواهند کرد که کرسی های پایتخت در مجلس به دست جریان رقیب نیفتد. باید منتظر ماند و دید پیروز دربی سیاست در تهران کدام جناح خواهد بود.
منبع: ايرنا
