آنچه امروز حفظ عرصه منابع طبیعی را با تهدید مواجه کرده، مجموعه اقداماتی است که بخشی از آن به واسطه سوءاستفاده و زمین خواری و بخش دیگری هم فعالیت های عمرانی، جاده سازی و اکتشافات معدنی را دربرمی گیرد. با این همه باید حوادثی همچون سیل، آتش سوزی، خشکسالی و... را به عنوان موارد عمده تهدید کننده عرصه منابع طبیعی برشمرد.
تابناک فارس به نقل از افسانه:در مجموع عرصه منابع طبیعی استان فارس به بیش از 12میلیون هزار هکتاری می رسد که 10میلیون و300 هزار هکتار آن تحت حفاظت منابع طبیعی و آبخیز داری است.
از این میزان عرصه تحت اختیار منابع طبیعی 2 میلیون و 200هزارجنگل و 7میلیون و 300هزار مرتع است که با درنظر گرفتن 11 میلیون و 74هزار هکتار جنگل های کل کشور؛ استان فارس سطح قابل توجهی از جنگل را به خود اختصاص داده است. با این وجود و به گفته مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری فارس«یک میلیون و 100هزار هکتار از عرصه منابع طبیعی استان مستعد بیابان شدن است که قسمت هایی هم به صورت لکه ای بیان شده اند».
با همه موارد تهدیدکننده ای که برای عرصه منابع طبیعی وجود دارد مسئولین این حوزه توسعه معادن به ویژه در چهار شهر استان را به عنوان یکی از عامل های تهدید کننده جنگل ها می دانند.
اما برای حفظ عرصه منابع طبیعی و آنطورکه مدیرکل منابع طبیعی و آبخیز داری فارس می گوید؛ «مستند سازی عرصه های منابع طبیعی» اولین اقدامی است که می تواند درحفظ منابع طبیعی و جلوگیری از دخل و تصرف موثر باشد چنانچه درحال حاضر بیش از 9میلیون هزار هکتار از عرصه منابع طبیعی استان مستند سازی شده و دارای سند ملی است.
* بیش از 9میلیون هکتار از عرصه منابع طبیعی فارس سند دار شدند
مهرزاد بوستانی با حضور در جمع خبرنگاران ضمن اعلام صدورسند برای9 میلیون و 200 هزار هکتار از اراضی منابع طبیعی استان این را اقدام مهمی برای مقابله با متصرفین و افرادی که سوء نیت دارند، می داند و اضافه می کند: از همین تعداد 2میلیون هکتار به سند تک برگی تبدیل و 5/1میلیون هکتار هم وارد سامانه کاداستر شده است.
وی همچنین در خصوص احداث کانال حفاظتی جهت جداسازی مرزهای منابع طبیعی دولت و اراضی مردم می گوید: بالغ بر ۲۷۵ کیلومترکانال های حفاظتی حفر شده که محدوده و مرزهای منابع طبیعی دولت و ارضی ملکی مردم مشخص شود.
به گفته بوستانی اختلاف منابع طبیعی و اوقاف ازجمله مشکلاتی بود که از طریق تفاهم نامه ای در سطح ملی تنظیم شد و از این رو حدود ۵۲۰ هزار هکتار از عرصه منابع طبیعی استان تعیین تکلیف شد.
* کاهش 70 درصدی پروانه های تخلف در استان
موضوع رسیدگی به پرونده های زمین خواری درحوزه منابع و اراضی ملی موضوع دیگری است که مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان در این خصوص می گوید: سال گذشته هزار و 200 هکتار از مجموعه اراضی ملی مورد دخل و تصرف قرار گرفته که امسال 456 هکتار بوده است و همچنین در سال گذشته 570 پرونده تخلف بررسی شد که در سال جاری به ۱۷۷ پرونده تخلف رسیده است.
بوستانی خاطر نشان می کند: در خصوص38 پرونده تا به امروز رای قطعی صادر شده است و همچنین حدود ۶۵ هکتار از این اراضی بر اساس دستور قضایی خلع ید و در اختیار دولت قرار گرفته است. مدیرکل منابع طبیعی استان فارس اعلام می کند: طی سالیان گذشته 70 درصد پروانه های تخلف در استان کاهش داشته است به این صورت که طی سال95، هزار و 200 هکتار دچار دخل و تصرف شده بود و این آمار در سال 96 به 456 هکتار کنترل یافته است.
بوستانی در خصوص ساخت و سازها در مناطق کوهستانی برخی از شهرستان ها می گوید: شهرستان سپیدان یکی از شهرستان های در حال توسعه است که در این شهرستان با توجه به مجوزاتی که صادر شده است امکان کوه بری برای توسعه فعالیت‌های شهری به اداره کل راهداری ارائه شده است تا شرایط توسعه فعالیت ها و ادارات شهری در این شهر فراهم شود.
* خشکیدگی درختان بلوط تحت کنترل است
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیز داری فارس با اشاره به خشکسالی درختان بلوط و روند جلوگیری از این وضع، عنوان می کند: از سال 86 پدیده خشک شدن درختان بلوط شروع شد و از همان ابتدا طرحی تهیه و به اجرا گذاشته شد و در حال حاضر موضوع خشک شدن درختان بلوط در استان فارس تحت کنترل است. بوستانی با بیان اینکه طرح «صیانت از جنگل های حوزه زاگرس» در دستور کار است، یادآور می شود: هر منطقه ای که با خشکسالی مواجه باشد با پایش هایی که توسط کارشناسان انجام می شود، وارد عمل شده و مواردی که برای جلوگیری لازم است درپیش گرفته می شود.
وی همچنین به بازسازی مناطق خسارت دیده ناشی از کارهای عمرانی اشاره کرده و می افزاید: در سال گذشته حدود ۲۰۰ هکتار از این مناطق بذرکاری شد و امسال هم در همین مقیاس بذرکاری انجام می شود.
* حدود ۳۱۳ هکتار از اراضی استان طعمه حریق شده است
بوستانی در بخش دیگر صحبت های خود به موضوع آتش سوزی ها اشاره کرده و می گوید: در حال حاضر آتش سوزی ها و اطفای حریق بحث روز منابع طبیعی است و در این زمینه باید گفت در سال 93 بیش از ۹ هزار هکتارآتش سوزی در جنگل ها و مراتع استان فارس داشته ایم که در سال 95، هزار و 945 هکتار از عرصه دچار حریق شد. وی در خصوص وضع فعلی آتش سوزی ها می گوید: در حال حاضر حدود ۳۱۳ هکتار از اراضی استان دچار آتش سوزی شده است؛ از این رو با بررسی این روند نسبت به مدت مشابه وضع بهتر است.
وی کاهش آتش سوزی ها را نتیجه همکاری مردمان بومی و تجهیز و آموزش نیروهای محلی می داند و ادامه می دهد: سطحی بالغ بر 2 هزار هکتار از اراضی استان که دچار حریق شده بود با کمترین هزینه و به صورت بومی بذر کاری شد.
*180 میلیون متر مکعب آب به سفره های زیر زمینی تغذیه شد
اصلاح حوزه آبخیزداری، مورد دیگری است که مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری فارس با اشاره به سیل اخیر در مورد آن می گوید: وقوع سیل اخیر در استان به مراتب بیشتر از سال ۶۵ بود که بعد ازگذشت۲۰ سال با آن مواجهه شدیم اما در همین سیل کمترین خسارت به استان و مردم وارد شد و به نحو مطلوبی مدیریت شد.
بوستانی بیان می کند: با وجود بندها و سدهایی که در نظر گرفته شد؛180 میلیون متر مکعب آب به سفره های زیر زمینی تغذیه شد که اگر این بندها و تمهیدات نبود خسات زیادی وارد می شد. به گفته وی بالغ بر۳ میلیون و ۸۰۰ هزار هکتار از عرصه استان مطالعه و وارد طرح های آبخیز داری شده است که بخشی توسط سیستم دولتی تامین اعتبار می شود و بخشی هم از طریق مشارکت مردمی صورت می گیرد. کاشت گیاهان دارویی از جمله مورادی بود که بوستانی به آن اشاره کرده و یاد آور می شود: استان فارس بیش از ۵۰ گونه شاخص گیاهان دارویی دارد که در بیش از 11هزار هکتار از عرصه منابع طبیعی استان به شکل طبیعی کشت می شود و در سال گذشته114 تن از انواع گیاهان دارویی با ارزش بیش از 6 میلیون دلار از گمرک استان صادر شده است.
از این میزان عرصه تحت اختیار منابع طبیعی 2 میلیون و 200هزارجنگل و 7میلیون و 300هزار مرتع است که با درنظر گرفتن 11 میلیون و 74هزار هکتار جنگل های کل کشور؛ استان فارس سطح قابل توجهی از جنگل را به خود اختصاص داده است. با این وجود و به گفته مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری فارس«یک میلیون و 100هزار هکتار از عرصه منابع طبیعی استان مستعد بیابان شدن است که قسمت هایی هم به صورت لکه ای بیان شده اند».
با همه موارد تهدیدکننده ای که برای عرصه منابع طبیعی وجود دارد مسئولین این حوزه توسعه معادن به ویژه در چهار شهر استان را به عنوان یکی از عامل های تهدید کننده جنگل ها می دانند.
اما برای حفظ عرصه منابع طبیعی و آنطورکه مدیرکل منابع طبیعی و آبخیز داری فارس می گوید؛ «مستند سازی عرصه های منابع طبیعی» اولین اقدامی است که می تواند درحفظ منابع طبیعی و جلوگیری از دخل و تصرف موثر باشد چنانچه درحال حاضر بیش از 9میلیون هزار هکتار از عرصه منابع طبیعی استان مستند سازی شده و دارای سند ملی است.
* بیش از 9میلیون هکتار از عرصه منابع طبیعی فارس سند دار شدند
مهرزاد بوستانی با حضور در جمع خبرنگاران ضمن اعلام صدورسند برای9 میلیون و 200 هزار هکتار از اراضی منابع طبیعی استان این را اقدام مهمی برای مقابله با متصرفین و افرادی که سوء نیت دارند، می داند و اضافه می کند: از همین تعداد 2میلیون هکتار به سند تک برگی تبدیل و 5/1میلیون هکتار هم وارد سامانه کاداستر شده است.
وی همچنین در خصوص احداث کانال حفاظتی جهت جداسازی مرزهای منابع طبیعی دولت و اراضی مردم می گوید: بالغ بر ۲۷۵ کیلومترکانال های حفاظتی حفر شده که محدوده و مرزهای منابع طبیعی دولت و ارضی ملکی مردم مشخص شود.
به گفته بوستانی اختلاف منابع طبیعی و اوقاف ازجمله مشکلاتی بود که از طریق تفاهم نامه ای در سطح ملی تنظیم شد و از این رو حدود ۵۲۰ هزار هکتار از عرصه منابع طبیعی استان تعیین تکلیف شد.
* کاهش 70 درصدی پروانه های تخلف در استان
موضوع رسیدگی به پرونده های زمین خواری درحوزه منابع و اراضی ملی موضوع دیگری است که مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان در این خصوص می گوید: سال گذشته هزار و 200 هکتار از مجموعه اراضی ملی مورد دخل و تصرف قرار گرفته که امسال 456 هکتار بوده است و همچنین در سال گذشته 570 پرونده تخلف بررسی شد که در سال جاری به ۱۷۷ پرونده تخلف رسیده است.
بوستانی خاطر نشان می کند: در خصوص38 پرونده تا به امروز رای قطعی صادر شده است و همچنین حدود ۶۵ هکتار از این اراضی بر اساس دستور قضایی خلع ید و در اختیار دولت قرار گرفته است. مدیرکل منابع طبیعی استان فارس اعلام می کند: طی سالیان گذشته 70 درصد پروانه های تخلف در استان کاهش داشته است به این صورت که طی سال95، هزار و 200 هکتار دچار دخل و تصرف شده بود و این آمار در سال 96 به 456 هکتار کنترل یافته است.
بوستانی در خصوص ساخت و سازها در مناطق کوهستانی برخی از شهرستان ها می گوید: شهرستان سپیدان یکی از شهرستان های در حال توسعه است که در این شهرستان با توجه به مجوزاتی که صادر شده است امکان کوه بری برای توسعه فعالیت‌های شهری به اداره کل راهداری ارائه شده است تا شرایط توسعه فعالیت ها و ادارات شهری در این شهر فراهم شود.
* خشکیدگی درختان بلوط تحت کنترل است
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیز داری فارس با اشاره به خشکسالی درختان بلوط و روند جلوگیری از این وضع، عنوان می کند: از سال 86 پدیده خشک شدن درختان بلوط شروع شد و از همان ابتدا طرحی تهیه و به اجرا گذاشته شد و در حال حاضر موضوع خشک شدن درختان بلوط در استان فارس تحت کنترل است. بوستانی با بیان اینکه طرح «صیانت از جنگل های حوزه زاگرس» در دستور کار است، یادآور می شود: هر منطقه ای که با خشکسالی مواجه باشد با پایش هایی که توسط کارشناسان انجام می شود، وارد عمل شده و مواردی که برای جلوگیری لازم است درپیش گرفته می شود.
وی همچنین به بازسازی مناطق خسارت دیده ناشی از کارهای عمرانی اشاره کرده و می افزاید: در سال گذشته حدود ۲۰۰ هکتار از این مناطق بذرکاری شد و امسال هم در همین مقیاس بذرکاری انجام می شود.
* حدود ۳۱۳ هکتار از اراضی استان طعمه حریق شده است
بوستانی در بخش دیگر صحبت های خود به موضوع آتش سوزی ها اشاره کرده و می گوید: در حال حاضر آتش سوزی ها و اطفای حریق بحث روز منابع طبیعی است و در این زمینه باید گفت در سال 93 بیش از ۹ هزار هکتارآتش سوزی در جنگل ها و مراتع استان فارس داشته ایم که در سال 95، هزار و 945 هکتار از عرصه دچار حریق شد. وی در خصوص وضع فعلی آتش سوزی ها می گوید: در حال حاضر حدود ۳۱۳ هکتار از اراضی استان دچار آتش سوزی شده است؛ از این رو با بررسی این روند نسبت به مدت مشابه وضع بهتر است.
وی کاهش آتش سوزی ها را نتیجه همکاری مردمان بومی و تجهیز و آموزش نیروهای محلی می داند و ادامه می دهد: سطحی بالغ بر 2 هزار هکتار از اراضی استان که دچار حریق شده بود با کمترین هزینه و به صورت بومی بذر کاری شد.
*180 میلیون متر مکعب آب به سفره های زیر زمینی تغذیه شد
اصلاح حوزه آبخیزداری، مورد دیگری است که مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری فارس با اشاره به سیل اخیر در مورد آن می گوید: وقوع سیل اخیر در استان به مراتب بیشتر از سال ۶۵ بود که بعد ازگذشت۲۰ سال با آن مواجهه شدیم اما در همین سیل کمترین خسارت به استان و مردم وارد شد و به نحو مطلوبی مدیریت شد.
بوستانی بیان می کند: با وجود بندها و سدهایی که در نظر گرفته شد؛180 میلیون متر مکعب آب به سفره های زیر زمینی تغذیه شد که اگر این بندها و تمهیدات نبود خسات زیادی وارد می شد. به گفته وی بالغ بر۳ میلیون و ۸۰۰ هزار هکتار از عرصه استان مطالعه و وارد طرح های آبخیز داری شده است که بخشی توسط سیستم دولتی تامین اعتبار می شود و بخشی هم از طریق مشارکت مردمی صورت می گیرد. کاشت گیاهان دارویی از جمله مورادی بود که بوستانی به آن اشاره کرده و یاد آور می شود: استان فارس بیش از ۵۰ گونه شاخص گیاهان دارویی دارد که در بیش از 11هزار هکتار از عرصه منابع طبیعی استان به شکل طبیعی کشت می شود و در سال گذشته114 تن از انواع گیاهان دارویی با ارزش بیش از 6 میلیون دلار از گمرک استان صادر شده است.
