پروتکل قرنطینه واردات چوب با پوست در پاییز سال قبل اصلاح شد. اما کماکان روند واردات محصولات چوب خام کاهشی بود و هیچ تاثیری بر روند افزایش واردات مواد اولیه صنایع چوب کشور نگذاشته است.
با نیم نگاهی به آمار واردات چوب و خمیر کاغذ، خبر جشن خودکفایی کاغذ را باید از جنبه حفظ و صیانت از جنگل ها خبری تهدید آمیز تلقی کرد، مگر اینکه آمار واردات هم مانند سایر آمارهای کشور اما و اگر جدی داشته باشد!
ناترازی بازار چوب زوایای پنهان حفاظتی و نظارتی دارد. برخی اثرات ناترازی مرتبط با واردات و مباحث قرنطینه‌ای و برخی اثرات ناترازی مرتبط با واردات ناشی از مشکلات ارزی و برخی اثرات ناترازی مرتبط با اجرای توقف بهره‌برداری و قانون استراحت جنگل است.
چه طرح‌های جنگلداری سابق را جنگلداری اکونومیک بخوانیم و به دستاورد پنجاه ساله‌اش چوب حراج بزنیم و چه برای جنگلداری اکولوژیک خیز برداریم، بی آنکه آدرسی برای تامین هزینه‌های آن ارائه دهیم! و چه به سبک و سیاق برنامه صیانت جنگل! عبارت "رفع موانع واردات چوب" را تکلیف کرده و قادر به اجرای آن نباشیم و چه برای زراعت چوب در عین عدم دقت جنگل‌های دارای طرح پرورشی خلع ید شده در اجرای استراحت جنگل را به توسعه زراعت چوب اختصاص دهیم !، اساساً آدرس نادرست حفاظتی - بهداشتی - اجتماعی - اقتصادی به نسل حاضر و آتی داده‌ایم.
گفته می‌شد که توقف بهره‌برداری در طرح‌های جنگلداری تاثیر چندانی بر فعالیت صنایع چوب کشور ندارد! و راست می‌گفتند؛ تاثیر چندانی نداشت! زیرا با وجود کاهش حجم واردات چوب و عدم موفقیت در توسعه زراعت چوب در سال‌های اجرای استراحت جنگل! هیچ اختلالی در روند فعالیت صنایع چوب کشور گزارش نشد و حجم بهره‌برداری های غیر مجاز از جنگل‌ها توانست، حتی در برخی صنایع منشا نوید خودکفایی باشد.
برآوردها در نیاز چوبی کشور تابعی از فعالیت کارخانه‌های فعال و در حال تاسیس است و پیش بینی می‌شود، نیاز چوبی کشور تا حدود ۱۶میلیون مترمکعب افزایش یابد. در حالیکه نیاز سالانه چوبی کشور در حال حاضر به دو برابر نیاز چوبی زمان دستور اجرای توقف بهره برداری حدود ۱۲ میلیون مترمکعب اعلام شده است
چنین نتیجه‌ای در اثر بی‌توجهی و عدم همکاری دستگاه‌های اجرایی مانند صمت و سازمان مدیریت برنامه ریزی در دولت نهم و دهم! رخ داده است. این دستگاه ها مغایر با مفاد ماده ۹ برنامه صیانت از جنگل‌ها عمل نموده و بدون کسب موافقت از سازمان منابع طبیعی، پروانه تاسیس صادر و محل تامین ماده خام اولیه را از طریق واردات تعیین کردند در صورتی که برای رفع موانع واردات در اجرای ماده ۸ این برنامه، هیچ اقدام مؤثری انجام نداده‌اند.
در غیاب حاکمیت و نبود برنامه و طرح در جنگل‌ها توقف بهره‌برداری برای دستیابی به بهره‌برداری در حد توان اکولوژیک جنگل‌ها را می‌توان اقدامی ظاهری برای ایجاد یک شرایط بهره‌برداری غیر مجاز باطنی تعریف کرد. چنین رویه‌ای در مراتع کشور در نیم قرن اخیر جریان داشته‌است، که همه دست اندرکاران واقف به وجود دام مازاد بر ظرفیت مراتع هستند، اما در عمل هر ساله چنان دام‌های مازاد بر ظرفیت، از مراتع کشور تعلیف می‌کنند.
به هر حال مصرف چوب در صنایع کشور ۱۲میلیون مترمکعب برآورد شد. اما با توجه به اینکه کارخانه چوب و کاغذ مازندران متعلق به بانک ملی است سخنان مدیرعامل آن در مورد پیامک مسدودی حساب شخصی، به مزاح شبیه است و باید نمک مراسم افتتاح تلقی شود، تا مجاری تامین کننده ماده خام مورد نیاز این کارخانه از هر کجای کشور به هر نحو به سمت شمال بدون ملاحظات قرنطینه ای پنهان بماند.
محمولات چوبی آلوده به انواع آفات به هر حال بدون پوشش و اعمال هیچ نوع پروتکلی در کشور از جنوب به شمال و از شمال به غرب و از غرب به شرق در تردد است و اگر جنگل در حال استراحت است، فرایند انتشار آفات و بیماری‌ها مجالی برای استراحت جنگل باقی نمی گذارد. آیا از دل تغییر عناوین طرح ها برای جنگل‌ها ! می توان آدرس تامین هزینه تهیه و اجرای طرح را تعیین کرد؟
سخن از جشن خودکفایی کاغذ و یا ناترازی بازار چوب کشور، سخن حفاظتی است که با وصف دو جریان ضد حفاظتی به مانند: بهره برداری غیر مجاز و انتشار آفات و بیماری خبری ضد و نقیض است.
بهزاد انگورج