تابناک ایلام ،امین جمشیدزاده *::آدمی همواره در عرصه اجتماع با صحنه های مختلفی در تأتر زندگی مواجه می شود که بیشتر آنها در بزنگاه های حساس تاریخی سیاسی و در اثر عادت مکرر به آزمون و خطای مردان سیاست نشأت می گیرد.
بسیاری بر این عقیده اند که مواضع علمی یا فلسفی راستین،نسبت به سیاست و فهم عمیق و‌ژرفتر حیات اجتماعی به طور کلی،باید بر پایه مدی تیشن،مراقبه،مشاهده و تعبیر تاریخ استوار باشد.فرد عادی صحنه زندگی خویش و تجربه های شخصی و تلاشهای خرد و ناچیز خود را از بدیهیات و‌مسلمات می شمارد.
اما همواره ندا داده شده و گفته می شود که دانشمند علوم اجتماعی یا فیلسوف اجتماعی و همچنین رجل سیاسی باید به امور از سطح بالاتری بنگرد و در این راستا در می یابد که کنشگران و بازیگران براستی پر اهمیت در سپهر سیاست و در صحنه تاریخ،یا ملتهای بزرگ و رهبران بزرگ آنها هستند یا شاید طبقات بزرگ یا اندیشه های بزرگ و به هر صورت،سعی خواهد کرد که معنای تأتری را که بر صحنه تاریخ اجرا می شود بفهمد.
پس خواهد کوشید که به قوانین حاکم بر رشد و تحول تاریخی پی ببرد.اگر در این مهم کامیاب شود،البته خواهد توانست تحولات آینده را پیش بینی کند.
آنگاه ممکن است سیاست را بر شالوده ای بنیان بنهد و به ما اندرزهای عملی بدهد و از این راه که بگوید کدام اعمال سیاسی احتمال دارد با موفقیت روبرو شود و کدام با شکست؛که در دولت یازدهم و توافق تاریخی برجام با۶قدرت برتر جهان ما شاهد این موفقیت سترگ بوسیله شیخ تکنوکرات ایران حسن روحانی بودیم اما در ادامه و در دولت دوازدهم و با سرکارآمدن رییس جمهور پوپولیست،افراطی و یکجانبه گرای ایالات متحده در کاخ سفید و خروج ناگهانی وی در ۱۸اردیبهشت۱۳۹۷از معاهده برجام عملا آن سیاست موفق با شکست مواجه شد و این گناه تاریخی و تروریسم تمام عیار اقتصادی علیه ملت نستوه و دولت پرتلاش جمهوری اسلامی ایران بر گرده شخص دونالد ترامپ و سیاست جبران و غلط او خواهد بود.
اینکه به کرات می خوانیم که کارل مارکس گفته است:(تاریخ دو بار تکرار می شود یک بار به صورت تراژدی و دیگر بار به شکل طنز)این چیز بدیع و تازه ای نیست یا این که مائو رهبر چین کمونیست گفته:(گربه مهم نیست سیاه یا سفید باشد؛مهم این است که موش را بگیرد.)و مثال های فراوان از این دست که ما در هنگام صعب شدن وضعیت اقتصادی یا سیاسی دست کم چند بار به آنها رجوع می کنیم و یا گفته ها و سخنان خویش را به آنها ارجاع می دهیم اما این تنها بخشی از مسأله غامض مردان سیاست در سپهر سیاست است و‌کنش آنها در اتمسفری که با رفتارشان بر جهان پیرامون غالب می کنند جای بحث بسیار دارد.
اگر قرار باشد تمدن ما به هستی ادامه دهد،باید عادت دم فروبستن و سر فرود آوردن در برابر مردان بزرگ را از خویش دور کنیم.مردان بزرگ سوای کار و کارنامه درخشان خطاهای بزرگ نظیر مصدق،امیرکبیر و قوام مرتکب می شوند که شرح آنها در حوصله این نوشتار نمی گنجد.
بی تردید اگر درنگ کنیم و در انتقاد از آنچه که مسلما بخشی از میراث فکری ماست بی پرده سخن نگوییم؛مسوولیت این تفرقه دردناک و شاید مرگبار تا ابد بر گرده ما خواهد بود؛اگر به انتقاد از پاره ای از آن میراث بی رغبتی نشان دهیم،چه بسا ممکن است به نابودی همه آن یاری کرده باشیم؛چرا که به قول محمدرضا شفیعی کدکنی:(شعر خوب،شعری است که در ذهن مخاطب رسوب کند.)و باز به قول عبدالحسین زرین کوب:(نقد باید سره را از ناسره مشخص و تفکیک کند.)اینکه می گوییم حافظ،حافظه ماست کاملا درست و منطقی است اما همین خواجه شیرین شکر شیراز که در رأس قله شعر ما قرار دارد و آلترناتیوی هم برای وی پا به گیتی نگذاشته است هم قابل نقد است و بعضی از اشعارش موقوف المعانی و سکرت و رازگونه است و صعب و دشوار می نماید و خودش تحت تأثیر خواجوی کرمانی است
تمدن آدمی به گفته کارل پوپر هنوز تکانی را که در زایش بر آن وارد آمده است به تمام و کمال پشت سر نگذاشته است یعنی انتقال یا گذر از جامعه قبیله ای یا جامعه بسته«Closed society» همراه با تسلیم در برابر نیروهای جادویی و ساحرانه به جامعه باز«Open society»که شبیه زمین لرزه ای فکری قوای نقد آدمی را آزاد می کند.تکان ناشی از این انتقال یکی از عواملی بوده است که برآمدن نهضتهای ارتجاعی در سودان،لیبی،تونس،مصر،عراق و شمال آفریقا را ممکن ساخت.
نهضتهایی که برای برانداختن تمدن و بازگشت به قبیله پرستی«Tribalism»می کوشیدند و با موج بیداری اسلامی در سال۲۰۱۱میلادی با قیام مردم تونس و مصر به تأسی از انقلاب قرن به رهبری کاریزماتیک امام خمینی«ره»وارد نوزایی تمدن اسلامی و رنسانس عربی در این کشورها شد و دیکتاتور های این منطقه نظیر صدام،بن علی و منصور هادی و قذافی به تاریخ پیوستند و صفحه زندگی سیاسی آنها با خفت به آخر رسید.
اینکه این همه امروز به آقای روحانی انتقاد می شود چیز شگفت و بدیعی نیست بلکه ناشی از عادت کردن سیاست مداران ما به یک آنومی رفتاری و آزمون و خطای نامکرر،فاحش و ناصواب در سیاست است که در بحث یکباره و آنی گرانی حامل های انرژی نظیر بنزین و تبعات و التهاب ناشی از آن در جامعه بوقوع پیوست پس ایشان باید قبل از اجرای این تصمیم کبری و سخت باید رودررو و به تدریج در چندمرحله این زایمان اقتصادی را در این شرایط صعب تحریم در پی خروج ظالمانه و یکحانبه و افراطی آمریکا از برجام در اردیبهشت۱۳۹۷شمسی به سمع و نظر مردم آزاده و نیک اندیش ایران می رساند و اینکه صورت مسأله را پاک کرده و سرنا از سر گشاد نواخته شود و توجیه شود که دو سال مکرر پشت سر در نظر بود انجام شود یا به عید می خورد یا به گرما و سرما این قبیل مسائل و چیدن این صغری و‌کبری ها دردی از مشکلات عدیده اقتصادی مردم دوا نمی کند و باید به زبان مردم با آنها سخن گفت
