به گزارش تابناک سمنان: تولید آثار نمایشی در زمینه کودک و نوجوان یکی از ویژه ترین هنرها استِ. تولید اثر در این زمینه بسیار دشوار تر از تولید اثر برای بزرگسالان است با این وجود باید گفت آثار نمایشی که برای کودکان و نوجوانان در طول سال تولید می شوند, کم و تولیدات گسترده در آن به شدت نیاز است.
زمانی که صحبت از آثار نمایشی در زمینه خردسال , کودک و نوجوان می شود ذهن ها به سوی تئاتر کودک می رود و گویی تئاتر کودک شامل تئاتر خردسال و نوجوان نیز می شود و همین امر سبب شده تا توجهی به تولید آثار برای خردسالان و نوجوانان نشود و اجرای تعداد محدودی از آن ها را شاهد باشیم.
تولید اثر در زمینه خردسال کودک و نوجوان بسیار دشوار است زیرا کودکان امروزی بیشتر از سن خود مسائل را درک می کنند و همین موضوع کار را برای تولید نمایشنامه و تئاتر سخت کرده است . با این حال هنرمندان ما ثابت کرده اند که در این حوزه نیز موفق بوده و هستند فقط حمایت و توجه به آن ها سبب پیشرفت بهتر تئاتر در زمینه خردسال, کودک و نوجوان می شود و البته این امر فقط به تهران محدود نیست و شهرستان ها بیشتر از استان تهران نیاز به حمایت در زمینه تئاتر دارند.
با برگزاری جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان توجه بیشتری به سوی تئاتر خردسال ,کودک و نوجوان می شود و البته برگزاری این جشنواره نشان داده که مردم بیش از پیش به اجرای نمایش ها در زمینه خردسال ,کودک و نوجوان علاقه داشته و همواره از آن استقبال می کنند. وحید خسروی یکی از کارگردان هایی است که نمایش « حیاط خانه ما» را در بخش خردسال بیست و ششمین جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان دارد , از این رو باشگاه خبرنگاران جوان با او گفت و گو کرده که در ادامه می خوانید.
از نمایش « حیاط خانه ما» و اجرای آن بگویید.
نمایش «حیاط خانه ما» قصه یک حیاط قدیمی است که یک درخت گیلاس دارد اما یک روز رنگ قرمز گیلاس تصمیم می گیرد که دیگر رنگ قرمز نباشد و به نوعی سفری را در حیاط خانه برای پیدا کردن جای دیگری که آن را دوست داشته باشد و دیگران نیز او را دوست داشته باشند ,آغاز می کند. در این سفر متوجه می شود که هر بار که خود را به جایی اضافه می کند , قرمز نمی ماند و رنگش تغییر می کند و با این تغییر رنگ مشکلی پیش می آید و در نهایت به تاج خروس می رسد و در آن جا برای رنگ قرمز مشکلی پیش نمی آید و خروس هم با او مشکلی ندارد. رنگ قرمز تاج خروس را دوست دارد اما متوجه می شود که صاحب خانه فکر می کند درخت گیلاس آفت زده و باید از حیاط ریشه کن شود و همین موضوع چالشی را برای رنگ قرمز ایجاد می کند که روی تاجی که دوست دارد بماند یا به رنگ گیلاس برگردد و درخت را از این شرایط نجات دهد . در نهایت رنگ قرمز با کمک تماشاگران راه خود را پیدا می کند.
از نظر شما چرا تولید اثر در بخش خردسال بسیار محدود است؟
ما متاسفانه در دو زمینه و برای دو گروه سنی به شدت کم کار کردیم و از طرفی اطلاعات و معلومات کمی در این زمینه داریم البته اطلاعات کمی در این زمینه در اختیار ما وجود دارد. این دو گروه سنی خردسال و نوجوان است. شما به وفور نمایش های کودک را می بینید و اطلاعات نمایش های کودک بسیار زیاد است ولی در زمینه خردسال و نوجوان به شدت کم کار شده است. شاید بتوان گفت در زمینه نوجوان می توان کارهایی را انجام داد اما در زمینه خردسال انجام این کارها به مراتب سخت تر است زیرا در نمایش های خرد سال با مخاطبانی رو به رو هستیم که زبان و تفکری خاص دارند و دارای شرایط روحی روانی متفاوت از هر نسلی هستند که اگر بدون علم , آگاهی و دانش بخواهید در این زمینه کار کنید , لطمه بیشتری به آن ها وارد می کنید.
تئاتر خردسال با چه سختی هایی همراه است؟
یکی از سختی های تئاتر خردسال پیدا کردن زبان مشترک با مخاطب است. یافتن واژه مشترک و ارتباط مناسب با مخاطبان خردسال بسیار دشوار است. ما در زمینه متن و بازیگری دچار مشکل هستیم زیرا این نسل, زبان و تخصص خاصی را می طلبد و مخاطب خرد سال هر نوع متن , دیالوگ و بازی را درک نمی کند.
کودک خردسال به شدت شکننده و مانند حباب است و باید در ارائه بازی و نمایش برای این مخاطب هوشمندانه عمل کرد تا از نمایش نترسد , منزجر و از فضای کار نمایش دور نشود. شاید صحنه ای را در نمایش برای کودک و نوجوان اجرا کنید و آن ها هیچ ترسی برایشان ایجاد نشود ولی ممکن است همان صحنه در نمایش خردسال موجب وحشت او شود و از کار جدا شود.
بازیگران نمایش های خردسال چگونه انتخاب می شوند؟
تعداد بازیگران برای تئاتر خردسال بسیار محدود است و در بسیاری از اجراها ناچار به کارگردانی و بازیگری همزمان می شویم البته در نمایش « حیاط خانه ما» این اتفاق نمی افتد و خوشبختانه بازیگر نمایش, امیرحسین انصافی بسیار توانا است و سال ها است در زمینه خردسال و کودک کار می کند و بسیار خوب فضای ذهنی و روحی و روانی کودکان و خرد سالان را می شناسد.
سال های گذشته در جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان حضور داشتید؟
یک سال در جشنواره با عنوان نویسنده حضور داشتم و یک اثر خیابانی را در جشنواره داشتیم. همان سال به عنوان مهمان به جشنواره آمدم و آثار را دیدم و بسیار خوب بود. همان سال استقبال بسیار گسترده ای از مردم را دیدم و سالن های نمایشی مملو از جمعیت به اجرا می رفتند; این نشان می دهد که جشنواره تئاتر کودک و نوجوان به خوبی توانسته مخاطبان خود را در همدان جذب کند و مردم همدان هم بسیار خوب با این فضا ارتباط برقرار کرده اند.
من معتقدم اگر جشنواره تئاتر کودک و نوجوان در شهر دیگری برگزار شود, استقبال مردم بسیار گسترده خواهد بود. زیرا در کشور ما آثار در زمینه خردسال , کودک و نوجوان بسیار کم و یا در استان هایی بی نهایت بی کیفیت است.
کیفیت نمایشنامه ها در زمینه جشنواره تئاترخردسال , کودک و نوجوان چگونه است؟
نمی توان گفت کیفیت نمایشنامه های در زمینه خردسال , کودک و نوجوان رضایت بخش نیست یعنی ما هم آثار خوب و هم آثار بد داریم , متاسفانه نمایشنامه های بی کیفیت صرفا فضای شاد را برای کودکان ایجاد کرده اند در حالی که این گونه نیست و هر نمایش شادی که شعر و حیوانات داشته باشد, کودک آن را دوست ندارد. در بسیاری از مواقع کودکان چنین نمایش هایی را دوست ندارند زیرا کودک امروز فراتر از سن خود است و اگر ما بخواهیم او را حقیر و کوچک ببینیم , قطعا ناراحت خواهد شد.
فعالیت نویسنده ها در زمینه خردسال چطور است؟
فعالیت نویسندگان در زمینه خردسال , کودک و نوجوان خوب است به این دلیل که آثار تولیدی در این زمینه پشتوانه بهتری دارد زیرا مخاطبان در زمینه خردسال , کودک و نوجوان بیشتر است و درآمد مالی مناسبی دارد و هنرمندان بسیاری به سمت نویسندگی و تولید اثر در این بخش وارد شده اند.
اسقبال از نمایش « حیاط خانه ما» در این دوره از جشنواره را چطور پیش بینی می کنید؟
امیدوارم استقبال از نمایش « حیاط خانه ما» خوب باشد اما نمی توان تشخیص داد که مردم همدان چه اندازه در سالن نمایش حاضر می شوند اما این اطمینان را داریم که تماشاگران سالن نمایشی ما با رضایت از سالن خارج شوند.
سخن پایانی در این زمینه دارید؟
کودک امروز بسیار فراتر از سن خود رفته و این هم دلایل مختلفی دارد. به نظر من فضای خردسال , کودک و نوجوان امروز باید متناسب با مخاطب خود پیش برود. در حال حاضر پیشروی نمایش ها متناسب با پیشروی خردسال , کودک و نوجوان اتفاق نیفتاده است و لازم است که تلاش بیشتری از سوی هنرمندان , تولید کنندگان اثر و مسئولان صورت گیرد و مسئولان باید این را بحران جدی بدانند و برای آن فکر اساسی کنند.